Przedmiotem niniejszej monografii są rozwiązania w finansach
publicznych, w prawie finansowym i w polityce finansowej państwa.
Autorka w przystępny sposób omawia te zagadnienia, łącząc w wykładzie
teorię z praktyką. Szczególnie interesująco analizuje kwestie dotyczące skutków
globalnego kryzysu ekonomicznego i zadłużenia państw. Treść podręcznika obejmuje
nowe rozwiązania prawne uregulowane w ustawie o finansach publicznych z 2009 roku, także
te obowiązujące od 2012 roku.
Opracowanie jest przeznaczone studentów wydziałów prawa oraz praktyków - będzie
niezastąpioną pomocą dla ekonomistów, działaczy samorządu terytorialnego,
urzędników służby cywilnej i audytorów wewnętrznych.
Stan prawny na 1 grudnia 2011 roku.
Elżbieta Chojna-Duch – profesor Wydziału Prawa i Administracji
Uniwersytetu Warszawskiego, była dyrektor Centrum Studiów Samorządu Terytorialnego i
Rozwoju Lokalnego UW. W latach 1994–1995 jako podsekretarz stanu w Ministerstwie
Finansów odpowiadała za system budżetowy. Członek kolegium Najwyższej Izby Kontroli,
w latach 2002–2006 przewodnicząca Państwowej Komisji Egzaminacyjnej Audytu
Wewnętrznego w Ministerstwie Finansów, w okresie 2008–2010 podsekretarz stanu w
Ministerstwie Finansów, odpowiedzialna za system podatkowy, a następnie rachunkowość i
prawo finansowe. W 2009 r. przewodnicząca Komisji Nadzoru Audytowego, od 2010 r. członek
Rady Polityki Pieniężnej. Jest autorką ponad 100 publikacji, opracowań i ekspertyz.
Spis treści:
Wykaz skrótów
ROZDZIAŁ I. Podstawy finansów publicznych i prawa finansowego
1.Pojęcie i zakres finansów publicznych w nauce finansów i w prawie finansowym
2.Pojęcie Skarbu Państwa
3.Ewolucja roli finansów publicznych i rozwój nauk o finansach publicznych
4.Funkcje finansów publicznych i polityka finansowa
4.1.Podstawowe pojęcia i podziały
4.2.Współczesna polska polityka finansowa
5.Prawo finansowe
5.1.Podstawowe pojęcia
5.2.Polskie prawo finansowe - charakterystyka ogólna
6.Administracja finansów publicznych, kontrola finansowa i audyt wewnętrzny
6.1.Administracja finansów publicznych
6.2.Kontrola finansowa i audyt wewnętrzny
7.Zarządzanie środkami finansowymi przez organy publiczne, monitorowanie przepływów
finansowych
7.1.Kontrola zarządcza oraz rachunkowość zarządcza
7.2.Rachunkowość finansowa
8.Uwarunkowania przystąpienia Polski do Unii Gospodarczej i Walutowej - podstawowe
kryteria zbieżności
8.1.Podstawowe założenia dostosowawcze
8.2.Kryterium stabilności cenowej
8.3.Kryterium poziomu stóp procentowych
8.4.Kryterium stabilności kursu walutowego
8.5.Kryteria dyscypliny budżetowej
Literatura
ROZDZIAŁ II. Gospodarka budżetowa państwa
1.Geneza budżetu państwa
2.Pojęcia: budżet, gospodarka budżetowa, prawo budżetowe
3.Zasady budżetowe
4.Środki finansowe na cele publiczne
4.1.Podstawowe pojęcia i podziały
4.2.Rodzaje dochodów budżetowych
4.3.Rodzaje wydatków budżetowych
5.Jednostki organizacyjne gospodarki budżetowej - ewolucja systemu
6.Reforma struktury organizacyjnej sektora finansów publicznych w 2009 roku
7.Klasyfikacja budżetowa środków finansowych na cele publiczne
8.Procedura budżetowa
8.1.Klasyczna procedura budżetowa
8.2.Procedura budżetu zadaniowego
9.Naruszenie dyscypliny finansów publicznych
Literatura
ROZDZIAŁ III. Deficyt budżetowy, dług publiczny i źródła ich finansowania
1.Geneza
2.Podstawowe pojęcia i klasyfikacje
2.1.Dług publiczny
2.1.1.Ujęcie ekonomiczne
2.1.2.Ujęcie prawne
2.2.Deficyt budżetowy
2.2.1.Ujęcie ekonomiczne
2.2.2.Ujęcie prawne
3.Źródła finansowania
3.1.Finansowanie deficytu i długu państwowego
3.2.Finansowanie deficytu i długu jednostek samorządu terytorialnego
4.Poręczenia i gwarancje w gospodarce budżetowej
Literatura
ROZDZIAŁ IV. Finanse i prawo finansowe samorządu terytorialnego
1.Podstawowe pojęcia, zakres, ewolucja polskiego systemu finansowego samorządu
terytorialnego
1.1.Podstawowe pojęcia i zakres systemu
1.2.Zasady ustroju samorządu terytorialnego
1.3.Ewolucja systemu
1.3.1.Okres międzywojenny
1.3.2.Likwidacja systemu samorządu terytorialnego w okresie powojennym
1.3.3.Współczesne przeobrażenia
2.Źródła prawa
3.Gospodarka budżetowa samorządu terytorialnego
3.1.Podstawowe pojęcia i zasady
3.1.1.Pojęcie budżetu jednostki samorządu terytorialnego
3.1.2.Zasady budżetowe
3.1.3.Formy organizacyjno-prawne samorządowej gospodarki budżetowej
3.1.4.Wydatki budżetowe
3.2.Procedura budżetowa
4.Dochody i przychody jednostek samorządu terytorialnego
5.Kontrola i nadzór nad jednostkami samorządu terytorialnego
Literatura
ROZDZIAŁ V. Finanse publiczne Unii Europejskiej i finansowanie projektów z
udziałem środków europejskich
1.Gospodarka budżetowa Unii Europejskiej
2.Polityka regionalna Unii Europejskiej
2.1.Podstawowe pojęcia z zakresu polityki regionalnej
2.2.Podstawowe cele i zasady finansowania polityki regionalnej
3.Polityka regionalna na szczeblu państwa i jednostek samorządu terytorialnego
4.Budżet środków europejskich
Literatura
ROZDZIAŁ VI. System pieniężny i bankowość centralna
1.System pieniężno-kredytowy i polityka pieniężna - podstawowe pojęcia i podziały
1.1.System pieniężny i polityka pieniężna
1.2.Publiczne prawo bankowe
2.Narodowy Bank Polski jako bank centralny
2.1.Rozwój bankowości centralnej
2.2.Pozycja prawna Narodowego Banku Polskiego
2.3.Funkcje Narodowego Banku Polskiego i instrumenty ich realizacji
2.4.Organy Narodowego Banku Polskiego
3.System europejskiej bankowości centralnej
3.1.Pozycja Europejskiego Systemu Banków Centralnych i organy Europejskiego Banku
Centralnego
3.2.Podstawowe zadania i instrumenty polityki pieniężnej Europejskiego Systemu Banków
Centralnych
Literatura
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej (wyciąg)
Spis tablic
624 stron, A5, oprawa miękka