Ryzyko kredytowe i walutowe eksportera
Produkty finansowe i praktyka zarządzania
Unikalna na rynku książka
przedstawiająca kwestię ryzyka w kontrakcie eksportowym z perspektywy
przedsiębiorstwa.
- Liczne informacje bazujące na przeglądzie literatury
światowej odnośnie do rozumienia pojęć niepewności i ryzyka, a także
ryzyka finansowego w kontrakcie eksportowym w szczególności.
- Dwa najważniejsze aspekty: ryzyko kredytowego i ryzyko
walutowe.
- Zarządzanie w warunkach ryzyka, na które nie
mamy wpływu, ale którego mamy świadomość.
- Teorie i doktryny w zakresie wymiany międzynarodowej,
przedsiębiorstwa, kontraktu i ekonomii instytucjonalnej.
Ponadto publikacja zawiera wyniki badań na temat wykorzystania usług
finansowych i ubezpieczeniowych do zarządzania w warunkach ryzyka
kredytowego i walutowego. Badanie przeprowadzono na 155 polskich
przedsiębiorstwach. Jego przedmiotem było wykorzystanie usług
finansowych w realizacji kontraktów eksportowych takich jak:
gwarancja bankowa, akredytywa (w tym z odroczeniem lub potwierdzeniem),
inkaso dokumentowe, standby (akredytywa zabezpieczająca), ubezpieczenia
należności eksportowych, opcja walutowa, weksel (trata), bankowe
zobowiązanie zapłaty BPO, faktoring, swap na stopę procentową (IRS),
forward walutowy, forfaiting, rachunek Escrow (powierniczy). Badanie
dotyczyło wykorzystania poszczególnych usług na rynkach
eksportowych: Unii Europejskiej (w podziale na kraje Europy
Środkowo-Wschodniej i Europy Zachodniej), Europy Wschodniej z Azją
Centralną, krajów kontynentu amerykańskiego, Afryki, Azji
Wschodniej, Bliskiego Wschodu, Australii i Oceanii. Zakres tematyczny
badania dotyczył również zależności między wykorzystaniem
usług a: wielkością przychodów (ogółem i z
eksportu), poziomem znajomości usług finansowych, kwalifikacjami kadry
zarządzającej, pochodzeniem kapitału właścicielskiego. Dodatkowe
zagadnienia przedstawione w publikacji to: predyktory wykorzystania
forwardu walutowego, zarządzanie w warunkach ryzyka kredytowego i
walutowego.
Wstęp 9
Rozdział 1
Wprowadzenie do
problematyki ryzyka finansowego w kontrakcie eksportowym 23
1.1. Istota ryzyka 23
1.1.1. Definicja ryzyka i niepewności 28
1.1.2. Ryzyko finansowe w transakcji eksportowej 43
1.1.2.1. Ryzyko kredytowe 47
1.1.2.2. Ryzyko walutowe 54
1.1.2.3. Ryzyko zmiany stóp procentowych 61
1.1.2.4. Ryzyko zastosowania instrumentów i ograniczonej
oferty instrumentów 62
1.1.3. Ryzyko niefinansowe w transakcji eksportowej 63
1.1.3.1. Ryzyko rynkowe 65
1.1.3.2. Ryzyko polityczne 66
1.1.3.3. Ryzyko kraju 71
1.1.3.4. Ryzyko prawne 75
1.1.3.5. Ryzyko niezgodności 77
1.1.3.6. Ryzyko medialne 78
1.1.3.7. Ryzyko transakcyjne i projektowe 78
1.1.3.8. Ryzyko operacyjne 79
1.1.3.9. Ryzyko katastrofalne 80
1.1.3.10. Ryzyko podatkowe 80
1.1.4. Pomiar ryzyka 81
1.2. Zarządzanie w warunkach ryzyka 83
1.2.1. Ocena ryzyka 97
1.2.2. Perspektywa strategiczna - zintegrowane zarządzanie w warunkach
ryzyka 99
1.2.3. Hedżing 102
1.2.4. Aspekt formalny zarządzania w warunkach ryzyka 104
1.3. Wybrane aspekty teorii i doktryn 107
1.3.1. Nowa ekonomia instytucjonalna 108
1.3.2. Teoria kontraktu 111
1.3.3. Behawioralna teoria przedsiębiorstwa 119
1.3.4. Teorie wymiany międzynarodowej 122
Rozdział 2
Charakterystyka usług
finansowych i ubezpieczeniowych 127
2.1. Usługi bankowe służące jako narzędzia do zarządzania w warunkach
ryzyka finansowego 139
2.1.1. Akredytywa 139
2.1.1.1. Akredytywa z potwierdzeniem 144
2.1.1.2. Akredytywa z rembursem 145
2.1.1.3. Akredytywa zabezpieczająca standby 145
2.1.1.4. Postfinansowanie akredytywy 148
2.1.1.5. Akredytywa z odroczeniem 148
2.1.1.6. Inne rodzaje akredytyw 148
2.1.2. Gwarancja bankowa płatna na żądanie 150
2.1.3. Bankowe inkaso dokumentowe 157
2.1.4. Weksel z avalem bankowym 160
2.1.5. Rachunek depozytowo-powierniczy - Escrow 164
2.1.6. Bankowe zobowiązanie zapłaty - BPO 165
2.1.7. Inne usługi bankowe w Polsce 167
2.2. Usługi ubezpieczeniowe 169
2.2.1. Ubezpieczenie należności 170
2.2.2. Gwarancja ubezpieczeniowa zapłaty 179
2.2.3. Inne rodzaje ubezpieczeń 183
2.3. Usługi finansowe 185
2.3.1. Faktoring 185
2.3.2. Forfaiting 200
2.3.3. Inne usługi świadczone przez instytucje finansowe 204
2.4. Instrumenty pochodne 207
2.4.1. Opcja 212
2.4.2. Forward 216
2.4.3. Swap 216
2.4.4. Futures 220
2.5. Pomoc publiczna 221
Rozdział 3
Wykorzystanie usług
finansowych do zarządzania w warunkach ryzyka finansowego w kontraktach
eksportowych 225
3.1. Metoda badawcza 225
3.1.1. Cel, zakres badania i hipotezy badawcze 225
3.1.2. Narzędzia badawcze i opis próby badawczej 228
3.1.2.1. Narzędzie badawcze 229
3.1.2.2. Próba 234
3.1.2.3. Przebieg badania 237
3.1.3. Procedury testu statystycznego 240
3.1.3.1. Rodzaje użytych zmiennych 240
3.1.3.2. Rodzaje metod analizy danych 241
3.2. Wykorzystanie usług finansowych przez polskie przedsiębiorstwa w
świetle przeprowadzonych badań 244
3.2.1. Rodzaj usług a kierunek eksportu 244
3.2.2. Zakres wykorzystania usług a wielkość przychodów
przedsiębiorstwa ogółem 252
3.2.3. Wykorzystanie usług finansowych a wielkość przychodu z eksportu
253
3.2.4. Zróżnicowanie wykorzystania usług finansowych przez
eksporterów 255
3.2.5. Poziom znajomości usług finansowych 257
3.2.6. Zarządzanie w warunkach ryzyka kredytowego i walutowego w
przedsiębiorstwach 259
3.2.7. Kwalifikacje kadry zarządzającej a zakres wykorzystania usług 265
3.2.8. Pochodzenie kapitału właścicielskiego a zakres wykorzystanych
usług 269
3.2.9. Predyktory wykorzystania forwardu walutowego 272
Zakończenie 275
Bibliografia 281
Spis tabel 299
Spis schematów 302
302 strony, oprawa
miękka, oprawa miękka